Profilaktyka chorób układu krążenia (CHUK)

• Gdzie się badać (na badanie należy się zgłosić do swojego lekarza rodzinnego/ lekarza podstawowej opieki zdrowotnej)
• Zobacz, gdzie skorzystać z programu w całym kraju

Program kierowany jest do osób, które

• w tym roku kalendarzowym mają 35, 40, 45, 50, 55, 60, 65 lat
• są obciążone czynnikami ryzyka: palenie tytoniu, nadciśnienie tętnicze krwi, zaburzenia gospodarki lipidowej, niska aktywność ruchowa, nadwaga i otyłość, upośledzona tolerancja glukozy, nadmierny stres, nieracjonalne odżywianie się, wiek
• u których nie została dotychczas rozpoznana choroba układu krążenia, cukrzyca, przewlekła choroba nerek lub rodzinna hipercholesterolemia
• które w okresie ostatnich 5 lat nie korzystały ze świadczeń udzielanych w ramach programu profilaktyki CHUK także u innych świadczeniodawców

Świadczenia w ramach programu udzielane są bez skierowania, przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, do którego pacjent jest zadeklarowany.

Lekarz przeprowadza wywiad z pacjentem oraz kieruje go na badania pozwalające określić kategorię ryzyka choroby układu krążenia.

Karta badania profilaktycznego obejmuje takie informacje, jak:

• obciążenia rodzinne (zawał serca, udar mózgu u ojca przed 55 r.ż.; u matki przed 65 r.ż.)
• palenie papierosów
• wykonywanie ćwiczeń fizycznych trwających co najmniej 10 minut nieprzerwanie
• wyniki badania fizykalnego
• wynik oceny BMI
• pomiary ciśnienia tętniczego
• wyniki badań biochemicznych: cholesterol całkowity, cholesterol HDL, cholesterol nie-HDL, cholesterol LDL, trójglicerydy, glukoza na czczo

Na tej podstawie lekarz dokonuje oceny ryzyka chorób układu krążenia oraz wskazuje zalecenia dla pacjenta: edukację lub dalszą diagnostykę i leczenie w poradni specjalistycznej

Czynniki ryzyka i podział na kategorie ryzyka chorób układu krążenia

• płeć męska oraz kobiety po menopauzie
• mężczyźni > 40 lat, kobiety > 50 lat
• palenie tytoniu powyżej 1 papierosa dziennie, bierne palenie
• nadciśnienie tętnicze
• zaburzenia lipidowe: stężenie cholesterolu całkowitego, triglicerydów
• choroby współistniejące: rodzinna hipercholesterolemia, przewlekła choroba nerek
• nieprawidłowa glikemia na czczo
• cukrzyca
• nadwaga i otyłość
• mała aktywność fizyczna (np. spacery, marsze, bieganie, jazda na rowerze, pływanie, aerobik) mniej niż 150 minut tygodniowo aktywności umiarkowanej lub 75 minut aktywności intensywnej, lub równoważnej kombinacji obu
• inne: wzrost stężenia fibrynogenu, wzrost stężenia kwasu moczowego, nadmierny stres, nieracjonalne odżywianie, obciążenia genetyczne

Oddziałując na czynniki ryzyka można uzyskać obniżenie zachorowalności i umieralności z powodu chorób układu krążenia.

Cele ogólne i szczegółowe programu:

Choroby układu krążenia są główną przyczyną zgonów w Polsce i na świecie. Umieralność w Polsce z tego powodu należy do najwyższych w Europie. Badania epidemiologiczne i socjomedyczne pokazują, że ważną rolę w rozwoju chorób układu krążenia odgrywają niektóre wzorce zachowań składające się na współczesny styl życia – czynniki ryzyka.

• cel główny: obniżenie zachorowalności i umieralności z powodu chorób układu krążenia populacji objętej programem, poprzez wczesne wykrywanie, redukcję występowania i natężenia czynników ryzyka,
• cele dodatkowe:
  – zwiększenie wykrywalności i skuteczności leczenia chorób układu krążenia,
  – wczesna identyfikacja osób z podwyższonym ryzykiem chorób układu krążenia,
  – promocja zdrowego stylu życia: niepalenia, prawidłowego odżywiania się, aktywności fizycznej.